In dat kleine streepje tussen die 2 jaartallen zit zijn, soms vrij heftige, leven. De kunstschilder Willem Adams werd geboren op 23 februari 1937 in Veldhoven, in het deel Meerveldhoven, en overleed op 5 januari 2022 in Eindhoven waar hij sinds 1964 woonde. We waren dus dorpsgenoten, Meerveldhovenaars, ik 7 jaar jonger, maar we leerden elkaar pas kennen korte tijd voor hij naar Eindhoven verhuisde. Ik trok een anderhalf jaar later ook naar Eindhoven en toevallig kwam ik in dezelfde buurt terecht. Een van de grote gebeurtenissen in zijn leven was, na zijn verblijf als marinier/verpleger in Nieuw Guinea, de opening van zijn tentoonstelling door de schrijver Louis Paul Boon op 8 december 1967 in Eindhoven. Een groot deel van de special die ik naar aanleiding van zijn overlijden maakte bestaat dan ook opnieuw uit het relaas van deze opening zoals Willem die mij gedaan heeft en zoals ik die zelf ook heb meegemaakt, over de tentoonstelling, en alles er omheen. Zoals de 3 autotochten vanuit Eindhoven naar Erembodegem in België en terug, eerst om Louis Paul Boon over te halen om de opening te verrichten, dan om hem op te halen en dezelfde nacht weer thuis te brengen, en tenslotte om het schilderij te bezorgen dat aan Boon als beloning was beloofd. Maar Willem Adams werd niet alleen een vriend, hij werd ook een personage in mijn schrijven. Sommige sterke verhalen die in het begin van de 21e eeuw in mijn boek Aan de Lange Weg terechtkwamen zijn al in die begintijd in Eindhoven opgeschreven. Maar eerst even terug naar Veldhoven om onze kennismaking weer te geven, geen sterk verhaal, maar wel een vrijwel nauwkeurige weergave in romanvorm hoe we elkaar ontmoet hebben.
Kennismaking. In mijn roman Aan de lange Weg vrijwel waarheidsgetrouw beschreven als de ontmoeting tussen Jan en de Wildeman.
Dat geldt lang niet altijd voor de overige scènes waarin de Wildeman optreedt. Daarin spelen net zo goed de sterke verhalen die Willem zelf vertelt een rol als die welke over hem verteld worden. Daar komt bij dat een personage als de bloedmooie Petra Donkers, waarmee de Wildeman in aanraking komt, is samengesteld uit het leven van zeker 4 vrouwen. Maar zoals Jan en de Wildeman elkaar leren kennen is inderdaad zo ongeveer als hoe Willem en ik elkaar hebben ontmoet.
(Willems is café Jansen of De Driesprong, café van Oers is café Willeke van Gestel, hotelcafé Den Os is hotelcafé De Leeuw)
DE WILDEMAN
Het is zondagavond laat en Jan zit bij Willems. De Wildeman komt binnen, een kunstschilder die zo genoemd wordt vanwege zijn uiterlijk en gedrag. Jan kent hem van de verhalen. Maar er komt iets bij wat de verhalenvertellers niet op waarde wisten te schatten: de Wildeman heeft veel gelezen, Dostojewski, Hermans, Streuvels, Elsschot, Wilde. Het klikt tussen de zeven jaar oudere Wildeman en Jan. Het is al tegen sluitingstijd en ze vertrekken met een liter vieux naar het hutje van de Wildeman. Er staat een kolenkacheltje en er liggen overal tekeningen met een laagje gruis erop. Jan slaapt een paar uur op de rand van het bed van de Wildeman, het hout staat `s morgens in zijn rug. Om half tien zitten ze in café van Oers aan de weg naar Oerle. Ze ontbijten, drinken, kletsen en toepen, en de Wildeman vertelt verhalen, net als de vorige avond. Bij het toepen vertrouwt Jan blindelings op de Wildeman. Bij de verhalen telt voor Jan alleen of ze goed verteld worden. Jan komt zelf ook los. Cafédochter Maria vlucht blozend naar de keuken.
Om een uur of een beginnen ze van Sas naar de Lange Weg te lopen; om half drie moet de Wildeman beginnen bij de weverij. Dan komt Jans zus Tonnie hen tegemoet fietsen.
“Waar heb jij gezeten? Ik fiets al heel de morgen rond. Bij Den Os wisten ze alleen dat je naar Willems was gegaan en bij Willems was het nog niet open. Ons moeder is hartstikke ongerust. Ik begrijp niet hoe je dit kunt doen. Ze heeft het al zo moeilijk sinds Ineke dood is.”
Jan was het even vergeten. Want nog geen twee weken geleden, vroeg in de morgen, gooit Anneke Weels de slaapkamerdeur open van haar oudste zoon die eindelijk een eigen kamer heeft nu zijn zus is getrouwd, schreeuwt wat naar binnen en laat de deur open. En die deuropening blijft daar staan als een enorme verticaal geopende mond, als een schreeuw, en Jan weet niet zeker wat hij heeft gehoord, maar ook hij schreeuwt: “Doe godverdomme die deur dicht!” Alles schreeuwt, de moeder, het deurgat, de zoon, want hij beseft nu wat ze heeft geschreeuwd toen ze wanhopig is weggelopen, niet in staat om stil te staan: “Ineke Verstappen is dood!”, haar grootste vriendin en troost en het meisje dat hem heeft leren lopen.
“Ik ga zo,” had Ineke tegen haar man gemompeld nadat de wekker was gegaan. Maar toen hij haar een paar minuten later aanstootte en zei: “Toe dan”, reageerde ze niet meer en was dood.
“Het ergste was nog dat binnen tien minuten de politie daar was,” zei Anneke. “Wat denken die lui wel! Dat krijg je er dan ook nog bij. En het was zo`n goed mens,” zei Anneke. “Als de oudste naar school was, pakte ze de jongste op en zei: ‘Kom op, Hans, we nemen het er vandaag van, we gaan bij Anneke buurten.’” Anneke kon wekenlang niet ophouden met huilen.
De Wildeman kent het verhaal van de plotselinge dood van Ineke, haar man werkt bij hem op de weverij.
“Ga maar gauw naar huis,” zegt de Wildeman. “Een moeder moet je niet… nou ja, ga maar gauw naar huis.” (uit Aan de Lange Weg)
(wordt vervolgd)
Beknopte info op Wikipedia over Willem Adams:
Willem Adams – Wikipedia
Adams(Boon)-special bij het overlijden van de kunstschilder Willem Adams (1937 -2022), met Persoonlijk eerbetoon, onze kennismaking zoals beschreven in Aan de Lange Weg, Willem- Adams over Louis Paul Boon in Eindhoven, de 3 autotochten heenenweer tussen Eindhoven en Erembodegem in België, de opening in 1967 van zijn tentoonstelling door Boon, de expositie, de problemen met de kunstenaarsregeling de Contraprestatie, de Sociale Dienst, met de publicaties in het Eindhovens Dagblad. Ook de Boontjes in het dagblad Vooruit, en Willem Adams als model voor personages in mijn schrijven, 16 pag, waarvan 4 met afbeeldingen in kleur: €4 plus €1,92 verzendkosten.
